عملکرد قفل پلوس ماشین
تا به حال حتما به محور جلو خودروهای شاسی بلند زیر پاترول و جیپ توجه کرده اید و قطعه‌ای را بر توپی محور جلو دیده‌اید که دارنده نوشته‌های انگلیسی و فلشی دوطرفه است که گهگاه راننده آن را می‌چرخاند.
بدون شک برایتان سوال شده است که این قطعه چه چیزی است و چرخاندن آن چه عملی را انجام میدهد. این قطعه قفل پلوس (Lucking Hub) یا این که به اصطلاح رایج‌تر کشور پلوس خلاص‌کن (Free Wheeling Hub) نام دارد و وظیفه آن درگیر و خلاص‌کردن دیفرانسیل جلو در خودروهای دو دیفرانسیل کهن است که در پی به بررسی آن میپردازیم.
پیشنهاد مطالعه : معرفی خودرو ام جی GS اوورکراس
قفل پلوس
در خودروهای دو دیفرانسیل مرسوم مدل 4WD (چهار چرخ متحرک موقت انتخاب) که بیشتر شاسی بلندهای قدیمی و یا این که شاسی بلندهای حقیقی و واقعی منحصر به فرد آفرود (زیرا گونه های جیپ و بعضا مدل‌های لندروور و تویوتا) و به طور کلی خودروهایی که از مدل AWD (چهار چرخ متحرک دائم) نباشند را در برمیگردد، پدیده‌ای به اسم دیفرانسیل مرکزی وجود ندارد. از این رو به هنگام انتقال نیرو به هر چهار چرخ (در وضعیت 4WD) سرعت دو محور جلو و عقب (به غیر از به هنگام صاف بودن فرمان) گوناگون است. این اخلاف دور میان دور در بین دو محور موجب وارد داخل شدن فشار شدید بر کلیه خط انتقال نیرو میگردد که در زمان طولانی و بی‌احتیاطی در به کار گیری از ماشین موجب داخل شدن آسیب‌های جدی می گردد. اینجاست که پدیده‌ای به اسم قفل پلوس یا این که به عبارت دیگر پلوس خلاص‌کن وارد فعالیت می شود. حقیقت آنجاست که به کارگیری از شرایط 4WD (شرایط سنگین وزن L و وضعیت سبک H) محدود به مسیرهای لغزنده برفی، بارانی، گلی و یا این که سنگلاخ است که در این حالت اختلاف دور در میان دو محور با هرز زدن یک کدام از محورها بر مرحله لغزنده و کم اصطکاک جبران میشود، البته با این وجود اندک فشار غیر قابل اجتناب بر خط انتقال نیرو وارد میشود.
از سویی دیگر وقتی که در وضعیت معمول انتقال نیرو (2WD) قرار داشته باشید، همگی قطعات محور جلو (از جمله پلوس‌ها، چهارشاخ‌ها، کرانویل و پینیون) به دلیل تضارب هر دو پلوس با چرخ به حرکت آزادانه خویش ادامه می دهند در حالی که دریافت‌کننده یا این که انتقال‌دهنده هیچ نیرویی نیستند. فشار وارد بر مسیر انتقال نیرو به هنگام سواری با وضعیت 4WD یا این که طولانی تر اصطکاک و استهلاکی که از تکان آزادانه محور جلو به هنگام جنبش در شرایط 2WD به‌وجود می آید مهندسان را بر آن داشت که قفل پلوس را نوآوری نمایند.
تلاش قفل پلوس
قفل پلوس مکانیسم ساده‌ای داراست که به صورت خلاصه می‌توان آن را به صورت دو چرخ دنده تعریف کرد که برخورد یا این که عدم برخورد آن‌ها با یکدیگر مسبب برخورد یا این که عدم برخورد چرخ‌های محور جلو با پلوس‌هاست. به عبارت دیگر در حالتی که ماشین در موقعیت 4WD قرار بگیرد و هر دو قفل پلوس در موقعیت قفل ( Lock ) قرار داشته باشند، همانند وقتی که قفل پلوس وجود نداشت نیرو به هر چهار چرخ منتقل میگردد ولی در حالتی که در همین حال یکی قفل پلوس‌ها را در شرایط آزاد یا این که خلاص (Free) بگذاریم به دلیل شیوه همت دیفرانسیل انتقال نیرو به محور جلو از عمل افتاده و با این‌که نیرو به دیفرانسیل جلو منتقل می شود ولی به دلیل جدا بودن رابطه چرخ با پلوس هیچ نیرویی به چرخ‌ها منتقل نمی شود و نیروی انتقال یافته در دنده‌های کرانویل و پینیون و پلوس‌ها آزادانه هرز می زند. با وجود این قطعه و گماردن آن در وضعیت خلاص از چرخش بی‌دلیل قطعات داخلی محور جلو (به دلیل اتصال استاندارد چرخ‌ها با پلوس‌ها) خودداری می شود که همین با اهمیت به تنهایی مزیت‌های چشمگیری برای بهبود فرمانپذیری، کاهش استهلاک، کاهش مصرف سوخت و کاهش هزینه‌های خدمات و مراقبت را به همراه دارد.
همان طور که پیش‌تر گفته شد، شرایط 4WD بر گونه های سطح های لغزنده و سطح های طاقت فرسا سنگلاخ و یا این که به عبارت کلی‌تر بر هر دسته سطحی که برای عبور از آن میزان جاذبه بیشتری واجب است به کار گیری میگردد. از این رو استفاده از دنده‌های سنگین وزن گیربکس یاری (شرایط L) جز در موقعیت 4WD منطقی نیست به این دلیل‌که کاربرد آنچنانی ندارد. با این روش تلاش قفل پلوس می‌توان به صورت غیر‌رسمی 2L (محرک عقب دنده سنگین وزن کمک) دست یافت که به صورت استاندارد فقط در بعضی شاسی بلندهای مضاعف ضعیف ژاپنی و یا این که تحت عنوان آپشنی یگانه بر بعضی شاسی‌ب لندهای آمریکایی وجود دارد.
قفل یا این که خلاص‌کردن قفل پلوس نیازمند خروج راننده از ماشین است. طبیعتا این فرمان در هوای ابری یا این که برفی و یا این که وقتی که ماشین در گل فرو رفته کاری بس ناخوشایند و دشوار و حتی گاهی اوقات غیر ممکن است.
پیشنهاد مطالعه : علت کوبیدن صفحه خودرو
عملکرد قفل پلوس
عملکرد قفل پلوس آنی نیست. به این مضمون که با چرخاندن اهرم قفل پلوس در سمت قفل یا این که خلاص موجب قفل و یا این که خلاص شدن آنی محور جلو نمی شود. در حقیقت برای جا افتادن دنده‌های قفل پلوس در یکدیگر و یا این که جدا شدن آنان از اتومبیل می بایست مسافت کوتاهی را در جهت جلو یا این که عقب طی نماید تا مکانیسم قفل کار کرده و قفل یا این که خلاص شود. همین خصوصیت قادر است در موقعیت‌های حساسی که نیاز به قفل و یا این که خلاص بودن محور جلو است البته قابلیت و امکان جابه‌جا کردن ماشین نیست دردسرساز شود.
نکاتی مهم
- می بایست اعتنا داشته باشید که برای درگیر بودن بی نقص محور جلو می بایست قفل پلوس هر دو چرخ در حالت قفل قرار بگیرند. خلاص‌بودن صرفا یکی از قفل پلوس‌ها موجب هرز زدن نیرو در دیفرانسیل و از فعالیت افتادن بدون نقص محور (عدم انتقال نیرو) گردد. در خودروهای امروزی و مدرن دو دیفرانسیل با بهره گیری از دیفرانسیل مرکزی، کامپیوتر‌های فراوان ظریف کنترل کننده میزان گیرایی هر چرخ و قفل‌هایی که با مکانیسم‌های الکتریکی یا این که بادی و از درون اتومبیل فعالیت می‌نمایند دیگر نیازی به استفاده از قفل پلوس مکانیکی نیست.
- خودروهای دو دیفرانسیل مدرن دیگر از پلوس خلاص‌کن منفعت نمی‌برند. در این خودروها با نهادن شرایط دنده کمک و در گیر‌کردن محور جلو به صورت خودکار پلوس‌ها درگیر میگردد و در صورت خلاص‌کردن دنده کمک پلوس‌های جلو در شرایط خلاص قرار میگیرند.
- این را در نظر داشته باشید در صورت درگیر نشدن پلوس‌ها با چند متر عقب و یا این که جلو رفتن ماشین پلوس‌ها سرگرم میشوند.
- از معجزه گریس غافل نشوید. چرخ دنده‌های قفل پلوس فشار متعددی را متحمل شده و برای کارایی روان نیازمند به گریس‌کاری و مشاهده دوره‌ای می باشند. خشک شدن چرخ دنده‌ها و یا این که ورود آب به آن قادر است موجب گیر کردن و قفل‌شدن دنده‌ها در یکدیگر شود و کارایی قفل پلوس را خدشه‌دار می نماید.
- در صورتی که اهرم گردشی قفل پلوس گیر کرده و یا این که محکم است، هیچ زمان با استفاده از ابزار و اعمال فشار مضاعف مبادرت به چرخاندن آن نکنید زیرا به این دلیل که به قطعات داخلی آن جراحت می رسد.
- همواره پیش از ورود به مسیر مورد نظر به صورت 4WD مبادرت به قفل‌کردن قفل پلوس فرمائید چرا که به هنگام وارد شدن نیروهای متعدد در عبور از مسیرهای ناهموار و پرفشار قفل کردن قفل پلوس قادر است مشقت بار و یا این که چه بسا غیر ممکن باشد.
فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی خودرو کار آی فور Cari4